Voor natuursteenbedrijven die onder de cao-Afbouw vallen, wordt het aansluiten bij het Initiatief TruStone financieel aantrekkelijker. Bedrijven die natuursteen importeren, die is gewonnen of verwerkt in risicolanden, krijgen een korting van € 400,- per jaar als zij lid worden. Voor bedrijven die niet zelf importeren of alleen materialen importeren die zijn gewonnen en verwerkt binnen de Europese Economische Ruimte, betekent dit een lidmaatschap zonder kosten. De korting op het lidmaatschap wordt gefinancierd vanuit het O&O-fonds Afbouw.
“Met deze korting hopen we dat meer bedrijven zich bij ons aansluiten,” zegt Pieter van der Gaag, onafhankelijk voorzitter van het Initiatief TruStone. “Importerende bedrijven kunnen samen met sectororganisaties, vakbonden, ngo’s en overheden de krachten bundelen om verbeteringen te bereiken in internationale ketens van natuursteen.” Het is ook belangrijk dat verwerkende bedrijven deelnemen, want omstandigheden in de ketens van natuursteen zijn een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel importeurs als verwerkers. “Verwerkers hebben vaak direct contact met de consument. Zij kunnen het bewustzijn onder consumenten vergroten van de verbeteringen die worden gerealiseerd in risicolanden,” aldus Van der Gaag. TruStone is een Internationaal MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen) Convenant van de Nederlandse en Vlaamse natuursteensector. Samen met de Nederlandse en Vlaamse overheid, ngo’s en vakbonden zijn afspraken gemaakt voor een meer verantwoorde productie en inkoop van natuursteen. Vooral in Azië, Afrika en Latijns-Amerika wordt natuursteen regelmatig gewonnen en verwerkt onder omstandigheden waarbij er sprake is van schending van mensen- en arbeidsrechten en waarbij het milieu wordt geschaad. Met TruStone moet dat worden tegengegaan.
Kees Eckhart, bestuurslid van de NOA hoofdsector Natuursteen en sinds de start van TruStone in 2017 al betrokken bij het initiatief, noemt - naast de korting die nu geldt - twee belangrijke redenen voor natuursteenbedrijven om zich aan te sluiten bij het Internationaal MVO Convenant Natuursteen: “Ik noem altijd de morele drive en de marketing drive. Moreel omdat je als bedrijf niet moet willen dat jouw product wordt gewonnen in omstandigheden die moreel verwerpelijk zijn of die de planeet schaden. Marketingtechnisch omdat steeds meer opdrachtgevers, zowel overheden als consumenten, van een bedrijf verwachten dat ze maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen. Laten zien dat je TruStone ondersteunt is goede reclame.” Normaal gesproken betalen natuursteenbedrijven die zelf importeren € 1.200,- contributie aan TruStone en bedrijven die niet zelf importeren € 400,-. Door de korting kunnen bedrijven die niet zelf grondstoffen importeren dus gratis lid worden. Bedrijven die wel importeren betalen nog maar € 800,-. Eckhart: “We hopen dat daardoor veel meer bedrijven zich aansluiten. Dat is belangrijk, aangezien ook steeds meer opdrachtgevers het initiatief ondersteunen en straks alleen nog maar zaken doen met TruStone-deelnemers. Onder die opdrachtgevers bevinden zich de Rijksoverheid en een groeiend aantal grote gemeenten.”
Alle TruStone deelnemende bedrijven kunnen rekenen op ondersteuning van een onafhankelijk secretariaat, bijvoorbeeld met handreikingen, tools, webinars en risicoanalyses. Ook zijn een-op-een adviesgesprekken mogelijk. Via collectieve projecten pakken bedrijven samen met maatschappelijke organisaties en overheden risico’s aan, die niet als individueel bedrijf zijn te identificeren of op te lossen. Bijzondere aandacht is er voor de thema’s discriminatie & gender, kinderarbeid, gedwongen arbeid, leefbaar loon, vrijheid van vakvereniging, gezondheid & veiligheid en landrechten & leefomgeving. Importeurs van natuursteen dienen een zogenaamde due diligence uit te voeren. Dat wil zeggen dat zij nagaan in hoeverre ze direct of indirect betrokken zijn bij misstanden op het gebied van mensenrechten en milieu in hun toeleveringsketen. Zij kunnen vervolgens samenwerken met andere bedrijven of aangesloten partijen om gesignaleerde problemen aan te pakken.
Verwerkers van natuursteen die niet zelf importeren, dienen de Nederlandse of Vlaamse importeurs te bevragen waarvan zij afnemen. Het secretariaat beoordeelt de inspanningen van de bedrijven.
Alles begint met het in kaart brengen van de hele productieketen, van natuursteengroeve tot keuken, badkamer of terras. Met die gegevens gaat het bedrijf, eventueel samen met ngo’s en vakbonden, op zoek naar risico’s die zich kunnen afspelen in groeves, fabrieken en omliggende dorpen. Met een plan van aanpak (beoordeeld door een onafhankelijk secretariaat) gaat het bedrijf vervolgens aan de slag om eventuele problemen op te lossen en schade te herstellen. Een goede opvolging en communicatie zorgen er voor dat het allemaal transparant en volgens de officiële uitgangspunten van de VN en de richtlijnen van de OESO verloopt. Deze regels zijn opgesteld om bedrijven te helpen om misstanden in hun keten tegen te gaan. Zijn er toch nog klachten van mensen die negatieve gevolgen ervaren? Dan buigt een professionele en onafhankelijke commissie zich over de klacht.
Sinds de start van het initiatief hebben 39 bedrijven in België en Nederland zich aangesloten. Daarnaast zijn er 37 aanbestedende diensten aangesloten. Steden en gemeenten spelen een belangrijke rol, omdat zij veel natuursteen aankopen voor het vernieuwen, renoveren en aanleggen van pleinen, straten en monumenten.
Natuursteenbedrijven die onder de cao-Afbouw vallen en lid zijn van NOA genieten bovenop de € 400,- korting nog meer voordeel. Zij worden namelijk gecompenseerd voor de verhoging van de bijdrage aan het O&O-fonds (0,13%, per 1 januari 2022). Alleen NOA-leden kunnen hiervoor worden gecompenseerd en dit zal ook via NOA worden geregeld. Over de wijze waarop u dit straks kunt regelen zullen wij Natuursteenleden binnenkort nader informeren.