Prinsjesdag 2025

MKB-Nederland en VNO-NCW hadden vooruitlopend op Prinsjesdag een peiling gehouden, om het ondernemersklimaat en verwachtingen per sector te toetsen. Hieruit blijkt dat bijna 90 % van de ondernemers ontevreden is over de politieke stabiliteit en voorspelbaarheid. Door de ondernemerskoepels is wederom gewaarschuwd dat wispelturigheid het investeringsklimaat schaadt. Afbouw kunnen er de komende tijd rekening mee houden dit er bij langlopende projecten minder zekerheid is, dat er terughoudendheid zal zijn in investeringen en een flexibele bedrijfsplanning nodig kan zijn.

Nederlandse economie

De Nederlandse economie groeit naar verwachting met 1,6% in 2025. De cao-lonen stijgen met gemiddeld 4,9%. De koopkracht stijgt iets, maar de marges voor ondernemers blijven onder druk staan.

Innovatie en regeldrukverlichting

Het demissionaire kabinet wil fors inzetten op innovatie: het budget voor de WBSO wordt verhoogd naar € 1,8 miljard. Daarnaast worden maatregelen getroffen om regeldruk te verlagen, bijvoorbeeld door de verplichte rittenregistratie voor het mkb (onder 250 medewerkers) te schrappen. Ook wordt voorzien in stimuleringsmaatregelen voor start-ups en scale-ups, en betere toegang tot financiering via publieke middelen.

Materiaal- en energieprijzen

Het kabinet kondigde compensatieregelingen aan voor hoge stroomkosten (tot 2028) om de concurrentiepositie van de industrie te versterken. Voor de bouw ligt er de zorg dat materiaalprijzen verder stijgen (grondstoffen, isolatiematerialen, afwerkingsproducten). In veel projecten ontstaat dan druk op de marge. Voor afbouwers kan het slim zijn om goed te kijken naar de prijsclausules, risicoreservering in offertes en aandacht te hebben voor energie-efficiëntie.

Regeldruk, vergunningen en versnelling

Ondanks beloften is het pakket op punten zoals stikstof, vergunningverlening en infrastructuurinvesteringen teleurstellend. Er is twijfel of de voorgestelde versoepelingen niet opnieuw tot onduidelijkheid leiden. Verdere vertragingen in vergunningprocedures en stikstofafstemming kunnen bouwprojecten op de rem zetten. Dat raakt afbouwbedrijven in de uitvoeringsketen.

• Ondernemers krijgen langer uitstel voor zero-emissiezones (tot 1 jan. 2029 voor Euro 6-diesel).
• Er komen landelijke regels voor ontheffingen bij netcongestie en bedrijfseconomische omstandigheden.

Belasting- en fiscale aanpassingen

Verschillende maatregelen die zijn voorgesteld in het belastingdomein raken ook afbouwbedrijven:

• Zelfstandigenaftrek wordt verder afgebouwd: van € 3.750 in 2024 naar € 2.470 in 2025, en uiteindelijk naar € 900 in 2027.
• Box 3: het heffingsvrije vermogen daalt, en het forfaitaire rendement gaat omhoog, wat leidt tot hogere belasting op spaargeld/beleggingen.
• Auto van de zaak / bijtelling: vanaf 2027 kan een pseudo-eindheffing van 12% gelden bovenop de reguliere bijtelling voor fossiele auto’s die privé worden gebruikt (met overgangsregelen tot 2030).
• Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR / DSR) wordt aangescherpt: onder meer lagere vrijstelling boven een bepaald vermogen, afschaffing doelmatigheidsmarge en strengere voorwaarden.

Arbeidsmarkt

De arbeidsmarkt blijft krap, met extra druk op personeel, flexibele contractvormen en scholing. Het plan is om de wetgeving op schijnzelfstandigheid verder aan te scherpen. Voor de afbouw blijft het zaak om zorgvuldig contracten af te sluiten en duidelijke afspraken te maken. Extra aandacht voor scholing kan arbeidskrachten voor de sector behouden.

Slot

Prinsjesdag 2025 laat zien dat stilstand geen optie is. De veranderingen vragen om actie. We zullen ons netwerk gebruiken om het kabinet en het ambtelijk apparaat daar met regelmaat op te attenderen en ook mee te denken in langdurige oplossingen. Voor afbouwers blijft het belangrijk om slim te plannen, tijdig te investeren en proactief in te spelen op nieuwe regels. Op de website van de Rijksoverheid is de Miljoenennota en een samenvatting daarvan te downloaden. De plannen moeten uiteraard nog wel door de Tweede en Eerste Kamer worden goedgekeurd.