“Hardwerkende vakmensen hoef je niet te pamperen”

Hendrik Ruys heeft een indrukwekkende staat van dienst: decennialang combineerde hij het directeurschap van meerdere bedrijven met bestuurswerkzaamheden, penningmeester- én voorzitterschap bij NOA. Ook Ramon Jager heeft zijn eigen stukadoorsbedrijf en daarnaast talloze functies in besturen en commissies. “Tja, je rolt er een beetje in he”, beginnen ze nonchalant aan het gesprek. Inzicht vanuit het penningmeesterschap van NOA vinden beiden wel handig voor de onderhandelingsdelegatie over de cao. “Door die functie krijg je een goed beeld van het grote speelveld en weet je hoe de hazen lopen”, meent Hendrik. “Het is belangrijk om opgedane kennis tijdig over te dragen, zodat die niet verloren gaat. Ramon heeft al meerdere rondes mee onderhandeld, dus we hebben door de jaren heen samen heel wat uren besteed aan voorbereiding, strategiebepaling, taakverdeling en het doorrekenen van mogelijkheden en alternatieven.”

Ramon, wat heb je van de ‘leerschool’ van Hendrik overgenomen en wat doe je anders nu jij de delegatieleider bent?

“Hendrik heeft altijd een rustige, zelfverzekerde houding en heeft me geleerd om vooral geduld te houden gedurende het proces. Nu ik eindverantwoordelijk ben, stuur ik het proces natuurlijk wel op mijn eigen manier. Ik hoor graag eerst de inbreng van anderen en wil zelf precies begrijpen en doorrekenen welke effecten een nieuw idee kan hebben.”

En Hendrik, wat heb jij van Ramon geleerd in de jaren dat jullie samenwerkten?

“Een goede voorbereiding! Ik ben iets minder van de details, maar heb mogen ervaren dat het gedegen voorwerk van Ramon echt voordelen kan hebben. En dat ik niet meteen moest doorschakelen naar de vierde versnelling, maar ook de delegatie en achterban mee moest nemen in het proces.”

Beiden erkennen dat het waardevol is om een sparringpartner te hebben. “Het samenspel is bij cao-onderhandelingen heel belangrijk”, geeft Hendrik aan: “Choose your battles. De hele delegatie moet voor hetzelfde willen gaan.” “Daarom vind ik die voorbereiding en ruggespraak ook zo belangrijk”, vult Ramon aan. “En het blijft altijd een goed streven om - niet alleen tijdens cao-onderhandelingen - er achter te komen wat voor de andere partij het belangrijkste is”, meent Hendrik, “want ook die moet met een goed verhaal thuis kunnen komen. Bij een goed resultaat zijn beide partijen een heel klein beetje ontevreden.”

Wat vinden jullie belangrijk dat er collectief geregeld wordt?

“Opleiden en pensioen”, zegt Hendrik direct zonder twijfel. “En duurzame inzetbaarheid”, vult Ramon aan. “Het creëren van een gelijk speelveld geeft iedereen een goede basis. Niemand heeft belang bij wildwest spektakels in de sector.” Bovendien kun je met een collectieve afspraak zaken regelen die voor een individuele werkgever niet of uiterst moelijk te maken zijn.

Mogen we trots zijn op wat er in de cao-Afbouw is afgesproken?

“Best wel”, vinden beiden. “Jaren geleden hadden we een cao met wel erg veel kerstballen”, vindt Hendrik. “Jan van de Kant is destijds al begonnen om de overdaad er uit te halen, want niet elke bijzondere situatie hoeft in een cao beschreven te staan. Het afschaffen van de vakantiebon zorgde bijvoorbeeld destijds dat werkgevers daardoor minder administratiekosten hadden. De 55 min regeling is ook een mooi voorbeeld. Die besparingen konden worden omgezet in een loonsverhoging voor werknemers.”

“Het is ook goed om rond te blijven kijken en te zien wat andere partijen afspreken”, meent Ramon. Het blijft jammer dat de overheid het werkgevers zo moeilijk maakt om dienstverbanden aan te gaan. De gevolgen van de wetgeving bij ziekte is écht een fors risico voor kleine werkgevers. Mijns inziens wordt dat nog steeds onderschat.”

“We mogen hier ook wel opmerken dat we aan TBA goede ondersteuning hebben”, merkt Hendrik op. “Hun rol is bij de cao altijd op de achtergrond, maar ze verrichten veel en deugdelijk werk voor sociale partijen. Dat mag ook wel eens gezegd worden. TBA levert de onafhankelijk voorzitter tijdens de onderhandelingen en ze hebben veel kennis omdat ze niet alleen de uiteindelijke cao-teksten maken, maar ook voor partijen allerlei cao-regelingen uitvoeren.”

Hendrik, nu je geen onderdeel meer uitmaakt van de onderhandelingsdelegatie, heb je nog een boodschap voor de vakbonden? 

“Ja, er mag wel wat meer oog komen voor ondernemerschap! Onze bedrijfstak bestaat uit ongelooflijk hardwerkende mkb’ers, die écht het beste voor hebben met hun mensen. De vakbonden vind ik té beschermend. Onze vakmensen hoef je echt niet te pamperen, dat vinden ze alleen maar frustrerend.” “Klopt, laten we ze vooral niet betuttelen”, stelt ook Ramon voor. “Laat werknemers zelf oplossingen bedenken en keuzes maken. Werkgevers denken graag mee, maar niet alles hoeft van tevoren al geregeld te zijn. Vakbonden moeten snappen dat we het moeten verdienen met de dagen dat er gewerkt wordt en niet met de dagen dat werknemers thuis zitten.”   

Update cao-onderhandelingen

NOA, FNV en CNV-Vakmensen waren vervroegd met elkaar om tafel gaan zitten voor een nieuwe cao na 2025, zodat continuering van de zware beroepenregeling alvast kon worden geregeld. Partijen zijn uit elkaar gegaan met de constatering dat cao-afspraken er nu niet in zitten: vakbonden willen geen tweejarige cao sluiten met een beperkt aantal afspraken, terwijl NOA voor rust en duidelijkheid zeer beslist een cao van twee jaar wil sluiten. Er wordt nu teruggevallen op de oorspronkelijke onderhandelingsdata, te beginnen in oktober.